Nasıl boza yapılır?

Türkiye’de kış aylarının vazgeçilmez içeceği olarak görülen boza nasıl yapılır? Osmanlı’dan bu yana kültürümüze girmiş olan boza alkol içeriyor.

Çok hafif alkollü serinletici ve bes­leyici bir içecektir. Çabuk bozulan bir içecek olduğu için boza, daha çok kış aylarında yapılır. Eğer buz­dolabında muhafaza edilirse yazın da yapılmasında bir sakınca yoktur. Beklemek, bozayı bozduğu gibi, ba­kır kapta bozar. Bunun için boza daima mermer, ya da cam kaplar içinde muhafaza edilir. Ancak sokak satıcıları kısa bir süre için bozayı madeni kaba koyarlar.

Boza Nasıl Yapılır?

Boza, bizde genel olarak darıdan yapılır. Başka memleketlerde ise bu iş için çeşitli tahıllar kullanılır.

Darıdan boza yapmak için önce darı öğütülür ve kepeği ayrılır. Böylece kepekten temizlenmiş darı unu önce kavrulur, sonra az miktarda su katılarak pişirilmeye başlanır. Ko­yuca pişirilen darı unu elekten geçi­rilerek özlü bir hale getirilir. Bun­dan sonra elde edilen maddenin bo­za haline gelmesi için mayalandırıl­ması lazımdır. Bozaya maya olarak ya yapılmış eski bozadan bir miktar, ya da hamur mayası konur. Bundan sonra yapılacak şey, bozayı serin bir yere koymak ve mayalanmasını beklemekten ibarettir.

Boza yapılırken ekşimeye yardım etsin diye içine bir miktar şeker ko­nur. Yapılan boza soğuk yerlerde saklanmazsa dört gün içinde bozu­lur. Boza, çok eskiden beri bilinen ve kullanılan bir içecektir. Milâttan ön­ce 400 yıllarında Doğu Anadolu’da boza yapıldığı bilinmektedir. Asya’ da yaşayan Türklerin de bozayı sev­diği anlaşılmaktadır.

Bu içki Avru­pa’da da kullanılmıştır. Bugün boza Türkiye’den başka, bütün Balkanlar ve Macaristan gibi Avrupa memle­ketlerinde İran’da ve Arap memle­ketlerinde yapılarak içilmektedir. Kafkasya’da yaşayan Türklerin yap­tıkları bozadaki alkol miktarı %4 veya %6′ yı bulur. Türkiye’de yapılan bozalar­da ise alkol miktarı %2’den azdır. Ayrıca %1 oranında da asit lâktik vardır.

Bozanın şıraya benzeyen mayhoş bir tadı vardır. Zaten bu içeceğin bi­ra cinsinden olan başka içkilerden başlıca farkı, bileşiminde şerbetçiotu bulunmamasıdır. Boza, Türkiye’ de kış aylarının gelenek haline gel­miş âdetlerinden biridir. Boza ya­pan dükkânlara, bilhassa boza içme­ye gidildiği gibi, gezici bozacılar, ge­celeri kışta kıyamette sokak sokak dolaşarak boza satarlar.

Bozanın en büyük özelliği, leblebi ve tarçınla içilmesidir. Boza, barda­ğa konduktan sonra üstüne tarçın ekilir. Boza ile beraber yenecek leb­lebi tuzsuz ve taze olmalıdır.