Tahtası kullanılan, ormanda yetişen ağaçlar
Ormanlarda yetişen, tahtası kullanılan ağaçların çeşitleri pek çoktur.
Bu ağaçların başlıca şunlardır:
Meşe Ağacı — Gövdesi geniştir, boyu 35 metreyi geçer. Yüzlerce yıl yaşar, 2000 yıl yaşayan meşe ağaçları vardır. Sert, sık damarlı meşe kerestesi dayanıklılığı dolayısıyla pek değerlidir. Meşenin odunu, kömürü dayanıklıdır, iyi yanar. Su ile teması olan yapılarda, köprü ayakları, gemi tekneleri yapımında, mobilya işlerinde meşe ağacı başta gelir.
Meşenin kabuğundan elde edilen tanenderilerin sepilenmesinde kullanılır.
Gürgen Ağacı— Meşeye benzer. Yazın yaprakları koyu yeşildir. Sonbaharda daha güzel bir görünüş alır. O vakit yaprakları açıklı, koyulu, kızılım tırak kahverengi olur. Gürgenin tahtası pek değerli değildir, ucuz ev eşyası yapmak için kullanılır. Sepetler, özellikle çilek sepetleri gürgenden yapılır,
Atkestanesi Ağacı— Atların nefes darlığına iyi gelen bir ilaç yapıldığından bu adı almıştır. İlkbaharda tomurcukları açılan ilk ağaçlardan biridir. Atkestanesi yüzlerce yıl yaşar. Kestane biçiminde olan meyvelerini 15-20 yaşından sonra verir. Bu meyveler hayvanlara yedirilir. Tahtası beyaz yumuşaktır. Döşeme, kaplama işinde kullanılır. Kabuğundan deriler İçin boya çıkarılır.
DişbudakAğacı— Çabuk büyüyen bir ağaçtır. Gövdesi oldukça düzdür. Meşe kadar uzun yaşamaz. Boyu 20-30 metre arasındadır. Yapraklarının görünüşü çok güzeldir. Gençken açık kahverengi olan kabuğu, yaşlandıkça koyulaşır, ötesinde berisinde çatlaklar olur.
Dişbudak, tahtasının sertliği, esnekliği ile kıymetli sayılan bir ağaçtır. Kerestesi mobilya, gemi, araba yapmak için kullanılır. Baston, fıçı çemberleri, atlama sırıkları, tahtaları bu ağaçtan yapılır.
Kavak Ağacı— Sulak yerlerde yetişir. Beyaz yapraklı cinsine telli kavak da denir. Kavak çabuk büyür, ömürlü değildir. Tahtası evlerdeki döşemede kullanılır. Kolay çatlamadığı İçin oyuncak, sandık, iskemle de yapılır. Kavakların İtalya’dan gelen
Lombardiya cinsi çok dallı budaklıdır. Karakavak denilen cinsin de dallı, yukarıya doğru kıvrılır. Daha kısa boylu olan akçakavak tahtasından bakımevlerinde kullanılan kalıplar yapılır.
Ardıç Ağacı — Verimsiz topraklarda yetişen bir ağaçtır. Yaprakları yaz kış dökülmez. Akdeniz bölgesinde yetişen bir cinsinden ardıç kotram çıkarılır. Ardıç ağacının tahtası kolay kesildiğinden, bundan kurşun kalemi yapılır.
Porsuk Ağacı — Süs ağacı olarak da kullanılır. Tahtası iyi cila tuttuğundan doğramacılıkta değerlidir.
Kestane Ağacı — Yemişi yenen bu ağaca tatlı kestane de denir. Kestane ağacının tahtası, meşe tahtasına benzer, kıymetlidir. Nemden bozulmadığı için fıçılar, fıçı çemberleri, atlama sırıkları, taban kirişleri kestane tahtasından yapılır. Odunu, çıtırtılı yanıp kıvılcım saçtığından, pek kullanılmaz.
Ceviz Ağacı — Bu ağacın özel bir kokusu vardır. Yeşil kısımlarında ağzı buruşturan acı bir madde bulunur. Bundan dolayı böcekler cevize zararlı olamaz. Ceviz tahtası hem sert, hem de hafiftir. Çok güzel damarları vardır. Çatlamadığı, iyi cila tuttuğu İçin mobilyaları güzel olur. Tahtası pahalı olan bir ağaçtır. Avrupa’ya mahun getirilmeden önce, mobilyacılığın belli başlı tahtası cevizdi. Bugün de önemini korumaktadır.
Servi Ağacı — Bizde «mezarlık ağacı» olarak tanınan servi (selvi) uzun boyu ile ilgi çeker. Tahtası kokulu, reçinelidir. Mobilya işlerinde pek kullanılmaz.
Çam Ağacı — Pek çok cinsleri vardır. Tahtası çok değerlidir. Her türlü marangozluk işlerinde kullanılır. Talaşından İp, tahtasından oyuncak yapılır. Çamdan endüstride kullanılan reçine, terementi gibi maddeler de alınır. Akçam tahtasından döşeme tahtaları, piyano, keman gibi çalgıların ses kutuları da yapılır
Kızılağaç Ağacı— Kerestesi beyazdır. Kesilince kırmızılaşır. Mobilyacılıkta kaplamalar, su üstündeki yapıların direkleri kızılağaçtan yapılır.
Söğüt Ağacı — Ortalama 150 kadar çeşidi vardır, birçoğunun tahtaları çok değerlidir. Döşemelerde, fıçı işlerinde, marangozlukta kullanılır. Dalları sepetçilikte işe yarar.
Mahun Ağacı — Kerestesi pek değerli olan bu ağaç daha çok Orta Asya’da, Amerika’da yetişir. 17. yüzyıla doğru Avrupa’ya getirilmiştir. Tahtası çok dayanıklıdır, mobilyacılıkta kullanılır. Rengi siyahtır. En iyi cinsleri kırmızıya çalar.
Sedir Ağacı — Tahtası değerli olan bir ağaçtır. Mobilyacılıkta, işleme, yontma işlerinde kullanılır. Tahtası sert, dayanıklıdır.
Akağaç — Tahtası pek kıymetli olmamakla beraber, türlü yapı işlerinde kullanılır. Esnekliği dolayısıyla mobilya işine çok yaramaz.
Palamut Ağacı — Hem meyvesi, hem de kerestesi kullanılan bir ağaçtır. Meyvesi endüstride, tahtası da marangozlukta kullandır.
Köknar Ağacı — Tahtası marangozlukta kullanılan büyük bir ağaçtır. Yurdumuzda çok bulunur. Köknarın odunu da dayanıklıdır.