Beyin ameliyatı nasıl yapılır?

Beyin çok nazik bir organımız ol­makla birlikte, bugün tıp, çeşitli be­yin ameliyatlarını başarıyla yapabi­lecek duruma gelmiştir. Beyin has­talıklarına cerrahi müdahalede bu­lunma fikri yeni değildir. Son araş­tırmalar, tarih öncesi zamanlardan beri beyin ameliyatı yapıldığını gös­termiştir. Bu ilk ameliyatlar, başta­ki çeşitli rahatsızlıklara sonunda ora­da saklandığı sanılan şeytanları dı­şarı çıkarmak için yapılırdı. Kafata­sı ya keskin çakmak taşlarıyla delinir, ya da kaba taş testerelerle ke­silerek açılırdı. Yapılan incelemeler ameliyat geçiren bazı kimselerin ameliyattan sonra uzun süre yaşadı­ğını ortaya koymuştur.

Daha sonra ameliyatlar oldukça gelişmiştir. M. Ö. 3500 yıllarında ba­zı beyin ve baş rahatsızlıklarının ameliyatla iyi edildiğini anlatan elyazmaları bulunmuştur. M. Ö. V. ve VI. yüzyıllarda beyin ameliyatı tek­niğini anlatan kitaplar yapılmış, XVI.-XVII. yüzyıllarda ise beyin ameliyatı için özel aletler geliştirilmiştir.

Beyin ameliyatı tam anestezi ile hasta bayıltıldıktan sonra yapılabil­diği gibi, yalnız kafatası anestezi edi­lerek de yapılabilir. Kafatasını aç­manın çeşitli usulleri vardır. Bazı ameliyatlarda açılan bölüm küçük­se, kafatasından çıkarılan kemik ta­mamen atılır. Bu gibi açıklıkları kas­larla deri kapatır. Bu tip ameliyatlar daha çok, doktorun beyindeki basın­cı azaltmak istediği hallerde yapılır.

Beyin ameliyatlarının çoğunda ka­fatasının bir kısmı kapak gibi açı­lır, ameliyat bittikten sonra yeniden kapatılır. Açılacak yer pek büyük değilse, özel bir testereyle yuvarlak delikler açılır. Çapı 6-7 cm. kadar olan açıklıklarda bu usul kullanılır. Daha büyük açıklıklar için ameliyat edilecek yerde çepçevre dört, beş, altı küçük delik açıldıktan sonra bunlar özel testereyle birbirine bir­leştirilir, böylece kafatası açılmış olur. Kesilen kemik kaldırıldıktan sonra sıra beynin koruyucu tabaka­sı olan sertzara gelir. Bu zar da ke­silip açılınca beyin meydana çıkar.

Beyin ameliyatları en çok baş çarpmaları, urlar, bazı nevraljiler, Mâniere hastalığı ile bazı ruh hastalıklarında yapılır. Bugün beyin ameliyatlarının tekniği çok geliş­miş, hastaların ameliyat sırasında öl­me ihtimali çok azalmıştır.

Bütün, vücudumuzu idare eden merkez olması bakımından, beyin hastalıklarına karşı çok titiz davran­mak gerekir. Bugünkü teknik im­kânlar ve günden güne gelişen tıp beyin ameliyatını da gittikçe kolay­laştırdığından, bir ihtiyaç halinde, beyin ameliyatından korkmamak lâ­zımdır.