(Hemoroit)
Kalın bağırsağın düz bağırsak (rektum) kesiminde, anus (makat)a yakın kısımlarda kara kan damarlarının (toplardamarların), esnekliğini kaybederek şişmesidir. Ayrıca, kanlı basur denilen bir hastalık daha vardır ki bunun hekimlikteki adı dizanteridir. Şişen damarlar birer meme biçimini alır Bundan dolayı da bu uzamış damar yumaklarına basur memeleri adı verilir. Bu memeler içte olduğu gibi, bazen, ele gelecek şekilde, dışarıda da olabilir.
Basur memeleri toplardamarların esnekliğini kaybederek şişmesinden ileri gelir. Damarların esnekliğini bozan çeşitli sebepler vardır ki başlıcaları şunlardır: Kan dolaşımı bozuklukları, gebelik, devamlı ayakta durmak, çok oturmak, ata, otomobile, bisiklete devamlı binmek, uzun süre kabızlık çekmek, dizanteri, kalın bağırsak iltihapları. Bunların dışında irsi sebepler de vardır.
Basur memeleri şişmiş, kanla dolu hale gelmiştir. Bunlarda, dolaşım bozulduğu için, iltihaplanmalar, tıkanmalar sık sık görülebilir. Bu gibi haller çok ağrılıdır, şiddetli sancı verir. Arada bir kanama da yapabilir. Damarların incelmiş bir hal alması kolayca zedelenmelerine yol açar.
Basur memeleri koruyucu bir tedaviyle yıllarca tahammül edilebilecek durumda kalabilir.
Hemoroitin Tedavisi: Her şeyden önce, kabızlıktan sakınmalıdır. Kuvvetli müshil ilâçları, daha çok kan toplanmasına yol açacağından kullanılmamalıdır. Dışkıya yumuşaklık veren magnesie calcinee (manyezi kalsine), sıvı parafin gibi ilâçlar faydalıdır.
Biberli, baharatlı yiyecekler, sirke, fazla tuz, kızartmalar ve alkollü içkiler memelerin şişmesine sebep olduğundan bunlardan sakınmalıdır. Fazla oturmak, devamlı bisiklete, ata binmek zararlıdır.
Ağrılı zamanlarda soğuk suyla ıslatılmış bezler koymak, soğuk suya oturmak iyi gelir.
Hemoroit için hazırlanmış çeşitli merhemlerin kullanılması da faydalıdır.
Fazla kanama yapan, iltihaplanan, tıkanmalar gösteren memelerin ameliyatla tedavisi en uygun çaredir. Memeler ameliyatla kesilip atıldığı gibi, elektrolcoterle dağlamak suretiyle de tedavi edilebilir.
Bazı hallerde memeler içine büzücü ilâçlar şırınga edilerek tedavi edilebilir.
