Akvaryumlarda beslenecek süs balıklarının birçok çeşitleri vardır. Bunların satış fiyatları, cinslerine göre değişir. Evde balık beslemeye merak ettinizse bir akvaryum almak, içine süs balıkları koymak pek güç bir şey değildir. Ancak, bunların bakımı oldukça büyük dikkat ister. Küçük bir ihmal hayvanların ölüp gitmesine yol açar.
Süs balıklarının beslenmesi, akvaryum suyunun durumu hakkında Akvaryum maddemizde gerekli bilgiyi bulacaksınız. Biz, burada, daha çok, süs balıkları üstünde duracağız.
Konuya başlarken, önce size balık hastalıklarının korkulacak kadar çok olmadığını söyleyebiliriz. Hele iyi havalandırılan, sıcaklığı uygun bir akvaryumda usulüne göre beslenen balıklar arasında hemen hemen hiçbir hastalık görülmez diyebiliriz. Bakımınız tam yerinde olduğu halde, balıklarınızdan biri iştahını kaybeder, bir kenarda durmaya başlarsa onu dikkatle göz önünde bulundurmalısınız. Balığın bu hali uzarsa derisindeki renk değişikliklerinden hastalığının cinsi anlaşılır. Ama, siz, iş bu dereceye gelmeden, hayvanı ayırıp ya tuzlu, ya da permanganattı su banyoları yaptırmalısınız. (Bu suyu hazırlamak için, 1 litre suya 1 santigram permanganat konur.) Balığın hastalığı pek ağır değilse çabucak iyileşir.
Süs balıklarında sık rastlanan çok tehlikeli, öldürücü hastalıklardan biri mantar hastalığıdır. Bu hastalığa bir çeşit mantar yol açar. Hayvanda üremeye başlayan bu mantarın kökleri balığın etine gömülerek onu kısa zamanda öldürür. Bu hastalık ancak bir iç hastalığı geçiren, ya da vücudu çizilip berelenen balıklarda görülür. Kısa zamanda vücudu beyaz mantar tabakasıyla kaplanır. Hastalık başladığı zaman balık kumlara sürtünerek mantardan kurtulmaya çalışır. Bazen kurtulur da… Kurtulamazsa akvaryum normal sıcaklığından 2-3 derece daha sıcak suda kısa permanganat banyoları yaptırmalıdır.
Akvaryum suyunun sıcaklığı birdenbire düşerse, ya da balıklara çok yiyecek verilirse gene hastalığa yol açılmış olur. Bu gibi hallerde balığın titrediği, iyi yüzemediği, sağa sola yalpaladığı görülür. Akvaryumunuzda beslediğiniz balıklarda bu belirtileri görür görmez yapacağınız ilk iş onları pehrize çekmek, akvaryum suyunun sıcaklığını biraz artırmaktır. Bu arada, suyu iyice havalandırmayı da ihmal etmemelisiniz.
Günün birinde balıklarınızın köpükler püskürterek suyun yüzüne doğru çıktıklarını görürseniz, akvaryum suyundaki oksijenin azaldığını anlamalısınız. Hiç vakit geçirmeden suyun bir kısmını boşaltıp, aynı sıcaklıkta taze su doldurarak balıklarınızı oksijenli suya kavuşturmalısınız.
Zaman zaman balıkların besininde değişiklikler yapılması da hastalıkları önlemek bakımından faydalıdır. Bir de, elden geldiği kadar, akvaryumun bulunduğu yerde sigara içmemeye çalışın. Keskin yağlıboya kokuları da balıklarınız için zararlı olabilir.