Bağın Düşmanları
Bağın, birtakım böceklerden hastalıklara, dolu, don gibi tabiat olaylarına kadar, birçok düşmanları vardır. Bunlarla savaşmasını bilmezsek, bağa verdiğimiz bütün emekler boşa gider, bağ kısa bir zaman içinde kurur.
Bağın en büyük düşmanı floksera denilen böcektir. Bu böceğin doğurduğu hastalık Amerika’dan Avrupa’ ya gelmiş, yurdumuzda ilk defa 1881’de görülmüştür. Bu yüzden bağlarımız geniş ölçüde zarar görmüş, bir zamanlar bütün dünyaya ün salan Türk üzümleri mahvolmuştu. Cumhuriyet devrinde fenni usullerle bağcılık yapılmaya başlandı, kuruyan bağlarımız yeniden yeşerdi. Bunun için, filokseraya karşı savaşılarak yapılan fenni bağcılığa yeni bağcılık, bu hastalığa tutulmamış yerlerdekine de eski bağcılık denir.
Bağa zarar verebilecek tabi olayları, böcek ve hastalıkları, bunlara karşı neler yapmak gerektiğini kısaca gözden geçirelim.
Don — Sonbahar, kışın ve ilkbaharda olur. Asmalara artık su yürümüş olduğundan, tomurcuklar donar, bazılarının kütükleri kurur.
Don olmadan asmanın dallarını ya kireçli suyla sıvamalı, ya da kireçli su püskürtmelidir. Ayrıca, sis bulutlarını dağıtmak için yaş saman, ot, yaş çubuk, ya da katranlanmış kuru çubuk yakılır.
Güneş Vurması — Daha çok fena budanmış kütüklerde olur. Yapraklar yeşil, sarı, kırmızı renkler alır, bir süre sonra dökülür, salkımlar buruşur.Dalların bir kısmının kesilmesi tek çaredir.
Sekte — Çok sıcaktan dolayı ya bütün dallar, ya da birkaç dal bir iki saat içinde kurur, buruşur.Kurumuş dalları kesip temizledikten sonra her kütüğe bir teneke su vermelidir.
Dolu — Bağları üzümleri ile birlikte harap eder. Barut topları, ya da bunun yerine asetilen gazı kullanılır. Bazı memleketlerde dolu fişeği, ya da tulumbası kullanılır. Niegora denilen bir çeşit paratoner de kullananlar vardır.
Filoksera— Asmaların hem yaprağına, hem köküne zarar veren bir böcektir. Dişisi yumurtalarını dalların kabukları içine bırakır. Bu yumurtalardan çıkan böcekler baharda yapraklara saldırırlar, yaz sonuna doğru da köklere inerler. Kışı orada geçirdikten sonra baharda yeniden çoğalırlar, başka asmalara da uçuşarak onlara da zarar verirler. Böylece, kısa bir zamanda bütün bir bağ mahvolur. Filokseraya karşı karbon bisülfit kullanılır. Bu madde asmanın toprağına, hektar başına 200-250 kilo olmak üzere karıştırılır. Ayrıca, asmanın toprağına %60-70 ince kum karıştırmak da çok faydalıdır; çünkü kumdan sızan su köklere kadar gider, böcekleri boğar.
Sarılık (Kloroz) — Yapraklar sarımtırak bir renk alır. Bir süre sonra bütün yapraklar esmerleşir, yavaş yavaş kurur.
Kütük diplerine demir sülfat döküp üzerini kapamalı, toprağın üzerine de aynı maddeden serpmelidir. Sonbaharda yapraklar dökülmeye başladıktan sonra, budanan yaralar üzerine %30 demir sülfat eriyiği sürülür.
Kısaboğum — İlkbahar donlarından sonra, yeniden çıkan dallar bir çalı manzarası alır, boğumlar kısalır, siyahlaşır.
Dona karşı alınan tedbirlere başvurulur. Ayrıca, budanan yerlere katran sürülmeli, hastalığa tutulmuş dallar kesilmelidir.
Sebil Hastalığı —Asma dallarının diplerinde kabarcıklar olur, dallara kadar yayılır. Daha çok rutubetli, kumlu toprakta, aşırı budanmış fidanlarda görülür.
Hastalıklı kısımlar keserek, budanmış yerler ilâçlanır. %40 demir sülfat, %1 sülfürik asit eriyiğiyle ilâçlanır.
Mildiyu— Yaprak, çiçek, tane ve sürgünler üzerinde sarı lekeler olur. Vaktinden önce yaprakları dökülen asmalar taneleri besleyemez. Sürgün ve genç filizler üzerinde esmer lekeler olur, bir süre sonra sürgünler kurur. Bordo bulamacı, Burgonya bulamacı, kükürtlü bordo bulamacı ile hastalık önlenir.
Külleme— Asma ve fidanları harap eden bir mantar hastalığıdır.
Tek ilâcı kükürttür.
Karaballık— Dal, kabuk, yaprak ve salkımlar üzerinde beyaz bir toz görülür. Hastalık fidanları kurutmaya kadar gider. Bunu beyaz koşinil denüen böcek yapar.
Hastalanmış kabukları soymalı, %50 kadar karaboya karışımı sülfürik asitli suyla kökleri sıvamalıdır.
Asma Küfü— Salkımların üzeri bir küf tabakası ile örtülür. Daha çok rutubetten olur.Rutubeti gidermeli, kükürtlü kireçle ilâçlamalıdır.
Karaçürüklük — Sürgünler, yapraklar ve taneler üzerinde ufak kabartılar görülür. Bunlar sonra geçse de, kurumuş yapraklarda lekeler bırakır. Bağ bozumu zamanında hastalıklı kısımlar yakılmalı, filizler bordo bulamacı ile ıslatılmalıdır.
Akçürüklük— Salkımda olur, taneler kül rengini alır, üzerinde beyaz kabarcıklar görülür. Salkım sapları çürüyüp taneler yere düşer.Hasta kısımlar yakılır, sonra bordo bulamacı ile bulanır.
Kök Çürüklüğü— Şapka mantarı denilen bir bitkiden ileri gelir. Köklerin çürümesine yol açar. Şapka mantarları toplanıp yakılmalıdır.
İska— Yazın kütükler birdenbire solup kururlar.Asmaları iyi budayıp, yaralı yerleri kapamalı, çürükleri temizlemelidir. Yaralı yerler katran ve reçine ile karıştırılmış keten yağı ile kapatılır. İskalı kütükleri yukarıdan aşağıya yararak arasına taş sıkıştırmakla da hastalık önlenir.
Kömür Hastalığı — Filizler üzerinde ufak, esmer lekeler olur, sonra bu lekeler uzar, çukur lekeler meydana getirir.Hastalıklı kısım budanıp yakılır, kireç, kükürt tozu serpilir.
Asalak Bitkiler— Birtakım asalak bitkiler de vardır ki bunlar da asma çubuklarını sarıp boğarlar. Başlıcaları papazsakalı, bağboğan (küs-kütotu), canavar otudur. Bunlar çapa ile temizlenmeli, köklerinden çıkarılarak yakılmalıdır.
bağ, bağcılık, bağ bitkileri, floksera, bağın düşmanları, bağ böcekleri, bağ yiyiciler, bağ bakımı, bağ bakımı nasıl yapılır, bağı koruma yöntemleri, bağ nasıl korunur, bağcıllar, kömür hastalığı nedir, asalak bitkiler, bağa don vurması, don vurmasını önleme, güneş vurması, güneş vurmasını engelleme, bağa güneş vurması, sekte, sekte nedir, bağda sekte, dolu, bağa dolu yağdı, filoksera, sarılık, kloroz, üzüm yaprakları sararması, üzüm yapraklarım sarardı, sarılık hastalığı, kısaboğum, kısaboğum nasıl olur, kısaboğum nasıl yapılır, katran, sebil hastalığı nedir, bağda sebil hastalığı, mildiyu, mildiyu nedir, mildiyu çözümü nedir, külleme nasıl çözülür, külleme hastalığı, mantar hastalığı, karaballık, bağda karaballık hastalığı çözümü, Asma Küfü, asma küfü çözümü asma küfü nasıl gider, karaçürüklük, karaçürüklük nedir, karaçürüklük nasıl gider, iska nedir, iska nasıl çözülür, iska sorunu, iska çözümü, iska tehlikesi, asalak bitkiler nelerdir
