Bademcikler, ağız boşluğunun arkasında, boğaza yakın, sağda, solda birer küçük organdır; bunlara, biçimleri bademi andırdığı için, bu ad verilmiştir. Bademcikler lenf bezi dokusunda olup yükseklikleri 2 – 2,5, genişlikleri 1,5 santim kadardır. Bu küçücük organlar vücudumuz için çok yararlı bir iş görürler; mikroplara karşı ilk savunma hattımız sayılabilirler:
Tonsils=bademcikler
Ağız boşluğu mikropların vücuda girdiği başlıca kapılardan biridir, işte bu kapıda bademcikler birer nöbetçi gibi beklerler. Mikroplar boğazdan aşağı vücuda girmek isterlerken bademcikler, onları tutarlar, ilerlemelerini önlemek için savaşa girişirler. Bu savaş sırasında bademcikler bazen iltihaplanır. Buna bademcik iltihabı (anjin, tonsüit) denir.
Bademciklerin iltihaplanması, çoğunlukla, streptokok cinsi mikroplardan ileri gelir. Fena hava şartları ile karşılaşma, kalabalık, tozlu yerlerde bulunma, üşütme, yorgunluk gibi çeşitli sebepler bademciklerin iltihaplanmasını kolaylaştırır, anjinin ortaya çıkmasına yol açar. Bazı kimselerde mikroplar boğaz boşluğunda yerleştiği halde hiçbir belirti göstermez; böylece, sağlam mikrop taşıyıcılar (portörler) meydana gelir.
Bademcikler Ne Zaman Alınmalı
Mikropları vücuda girerken durdurmak, böylece birçok hastalıkları önlemek bakımından bademciklerin büyük faydası olduğunu görüyoruz. Bunun için, ufak bir iltihap karşısında bunları ameliyatla aldırmak düşünülmemelidir. Ancak, zamanla bademcikler bir mikrop yuvası haline gelebilir. Sık-sık tekrarlayan bademcik iltihapları üst solunum yollarında hastalıklara, soluk alma güçlüklerine yol açar. Burun çoğunlukla tıkanır, çocuklar gece rahatsız uyur, horlarlar. Bu hal okul çocuklarının çalışmalarına, başarılarına bile engel olur, başarılarında gerileme görülebilir. Ayrıca beden gelişmesi de yavaşlar; işitme güçlükleri, kulak ağrıları olabilir. Anjinin nefrit böbrek iltihabı, romatizma gibi daha başka hastalıklara yol açması da dikkate alınarak bu duruma gelmiş bir hastada bademciklerin çıkarılması gerekir.
Bademcikler çocuklarda daha büyüktür, gittikçe küçülür. 10 yaşından sonra, öteki lenf bezleri gibi bademciklerde de bir körelme (dumura uğrama) olur. Yalnız, yukarıda anlatılan güçlükler, tehlikeler baş gösterince bademciklerin çıkarılması şart olur. Hasta doktorun verdiği böyle bir kararı uygulamaktan korkmamalıdır.
Bademcik ameliyatı oldukça kolay, kısa süren bir cerrahi müdahaledir. Ameliyat olacak bir kimsenin 1-2 gün hastanede yatması uygundur. Böylece, ameliyat sonu ortaya çıkabilecek kanamalar, ya da daha başka bozukluklar için tedbir alınması, icabında hemen tedaviye geçilebilmesi için imkân sağlamış olur.
