SU DEĞİRMENİN ÇARKINI NASIL DÖNDÜRÜR?

Değirmenin çarkı, «palet» adı verilen maden veya tahta plâkalardan yapılmıştır. Kanalın suyu, bu paletlerden birinin üzerine düşer. Çarkı hareket ettirir. Yer değiştiren paletin yerine, İkincisi gelir. Su, akmağa devam ettiği için, bu ikinci paletin üzerine de düşer. Ona da yer değiştirtir. Böylece, çarka devamlı bir hareket sağlanmış olur. Akan bir dere yahut nehir suyunda hareket enerjisi vardır. Bu enerji, suyun kitlesi ve akış hızıyla oranlıdır.

Değirmenin çarkı, palet veya kanat adı verilen, madenî veya tahta plâkalardan yapılmıştır. Bu plâkalar, çarkın merkezinden kenara doğru aynı aralıklarla yerleştirilmişlerdir. Çarkın ek­seni, suyun hareket enerjisi hesaplanarak, en uygun yere konmuştur. Böylece, belirli bir yükseklikten devamlı olarak dökülen su, paletlerden bir kısmını etki alanı içi­ne alır. Su, paletlerden birinin üstüne dü­şünce, bunu iterek, yer değiştirmesine se­bep olur. Onun yerine gelen İkinci palet de, aynı güçle İtilir. Böylece su, çarka bir dönme hareketi sağlamış olur.