Büyüme hızı rakamları geçmişte içler açıcı değildi

Ekonomik büyümeyi 1980 öncesi ve sonrası olarak ikiye ayırmak mümkündür. Planlı dönem olarak adlandırılan 1980 öncesinin temel belirleyici amacı, ekonomik büyümenin yıllık % 7 oranında gerçekleşmesidir. 1980 sonrası için temel belirleyici etmen ise kalkınma planlarında yer alan büyüme hızı hedefleri ile gerçek­leşen büyüme hızı arasındaki önemli farktır.

Türkiye ekonomisi 1987-1993 yılları arasında inişli çıkışlı bir büyüme sergilemiştir. Bu dönemdeki ortalama büyüme hızı GSYİH bazında % 5,2, GSMH bazında ise % 5,3 olmuştur. 1993 yılında % 8’lik bir oranla oldukça yüksek bir büyüme hızı gerçekleşmiştir. Sağlıksız olan bu büyümenin sonunda 1994 yılında Türkiye ekonomisi GSMH bazında % 6,1’Iik bir oranla ikinci Dünya Savaşı’ndan bu yana en ciddi daralmasını yaşamıştır.

Türkiye son yirmi yılda potansiyelinin altında bir büyüme per­formansı göstermiştir. Bazı yıllar potansiyelinin çok üstüne çıkarken bazı yıllar altında kalarak istikrarsız bir seyir izledi. DPT tarafından yapılan hesaplara göre milli gelir, son 20 yılda toplam % 111 oranında büyüdü. Oysa aynı dönemde büyüme potansiyeli % 118 olarak belirlenmiştir.

Son 10 yıl ele alındığında ise potansiyel büyüme hızına yaklaştığı söylenebilir. Son 10 yılda 1994 krizindeki rekor düzeydeki negatif büyüme hızına rağmen 1986-1996 dönemi millî gelir büyümesi % 55,1’dir. Belirlenen potansiyel büyüme hızı ise % 55,8 olarak hesaplanmıştır.